نظریه رنگ شناسی

 هماهنگی رنگ ها

منظور از هماهنگی ،رنگها معمولاً قضاوت در مورد اثر و عملکرد متقابل دو یا چند رنگ است.

تجربیات و آزمایشات گوناگون در مورد مطابقت ذهنی رنگها نشان میدهد ک درباره هماهنگی یا عدم هماهنگی رنگها دیدگاه های متفاوتی دارند.

آنهایی هستند که از یک خانواده باشند یا در عین تنوع با جلوه یکسانی خودنمایی کنند یا رنگهایی که بدون کنتراست (تضاد) در مجاور هم قرار گیرند به طور کلی عنوان هماهنگی (هارمونی) یا عدم هماهنگی تنها برخاسته از احساس انسان است که به صورت مطلوب بودن یا نبودن و جذاب بودن یا نبودن مطرح میشود

تمام اینها ارزیابی شخصی و بدون تکیه به ارزشهای عینی و دقیق علمی است. هارمونی یعنی تعادل و توازن بین قدرت های رنگی در این باره میتوانیم آزمایشی جالب در رابطه با بازتاب فیزیولوژیکی دستگاه دیدمان انجام دهیم.

هارمونی رنگ ها

دو یا چند رنگ دارای هارمونی هستند که اگر با هم در صورتی ترکیب شوند خاکستری خنثی به وجود آورند. اما در ترکیب آن دسته از رنگها که خاکستری نمی دهند، دارای ارزش بیانی هستند ولی هارمونی ندارند در ترکیبات و کارهای نقاشی و کمپوزیسیونهای برخی هنرمندان شناخته شده هارمونی وجود ندارد. آنان تنها از احساس و ذوق شخصی خود بهره گرفته اند با وجود این آثارشان دارای ویژگیهایی بسیار مهیج و پرمحتوا از ترکیبات رنگی است

بدین ترتیب، لازم نیست تمام ترکیبهای رنگی دارای هارمونی باشند. به همین دلیل این نظر ،سورا نقاش دیویزیونیست، را اشتباه می دانند که گفت: هنر ، یعنی هارمونی او ابزارهنر را با مفهوم هنر اشتباه گرفت زیرا هنر تنها به هارمونی ختم نمی شود.

البته شکستن قوانین رنگها تا اندازه ای نسبی است جنبه های دیگر نیز اهمیت خاص خود را دارند؛ مانند شفافیت و درخشانی. هماهنگی رنگها با واکنش فیزیولوژیکی اعصاب انسان نیز مرتبط است. وقـتی کـه تحـریک طبیعی و فعالیت عصبی رخ دهد خود به خود و بی اختیار واکنشهایی به وجود می آید

بنابراین درک ویژگیهای رنگها به تحریک اعصاب بینایی بستگی دارد و در واقع یک فعالیت خاص عصبی است. گاهی اوقات که در سطحی ،رنگین رنگها به شیوه ای خاص به کار رفته و به ترتیبی دیگر پراکنده شده اند و دارای هارمونی نیز هستند. واکنش نهایی اعصاب بینایی خوشایند است و به آرامش عصبی می انجامد

واقعیت رنگ و اثر رنگی

واقعیت رنگها را از طریق رنگ مایه ها به صورت فیزیکی و شیمیایی می توان تجزیه و تحلیل و تعریف کرد. تعاریف آنها از طریق قیاس و مقابله و توجه به کنتراست ها تضادهای رنگی به دست میآید ارزش یک رنگ کروماتیک (رنگین) در برابر رنگ آکروماتیک بی رنگ منظور سیاه و سفید و خاکستری ها معلوم میشود. ادراک رنگ واقعیتی است پسیکوفیزیک و از واقعیت پسیکوشیمیک آن متمایز است. همین جنبه پسیکوفیزیک آن است که آن را اثر رنگ می نامیم.